เครื่องดนตรีสากลเครื่องเป่า
เครื่องเป่า เป็นการจัดประเภทของเครื่องดนตรีสากล หมายถึง เครื่องดนตรีที่ทำให้เกิดเสียงโดยการใช้ลม ผ่านช่องเสียงต่างๆของเครื่องดนตรีนั้นเกิดเป็นตัวโน๊ตขึ้น เครื่องเป่าจะแบ่งเป็นสองประเภทหลักๆคือ เครื่องเป่าลมไม้และเครื่องเป่าลมทองเหลือง เพราะสองอย่างนี้เป็นตัวนำเสียงที่ดีและใช้มาตั้งแต่สมัยโบราณ เครื่องดนตรีสากลเครื่องเป่าจึงมาความหลากหลายกว่าประเภทอื่นๆ แบ่งย่อยออกมาเป็น แซ็กโซโฟน, คาริเน็ต, ทรอมโบน, ฟลุต หรือ ทรัมเป็ต ตามลักษณะของเครื่องดนตรี รวมถึงการให้เสียงสูงต่ำในแต่ละโน๊ตของเครื่องดนตรีนั้นๆด้วย
อุปกรณ์เครื่องเป่า
เครื่องเป่าถือเป็นอุปกรณ์ดนตรีหลักสำหรับวงดุริยางค์ หากแบ่งตามประเภทแล้วเครื่องเป่าจะมี 3 ประเภท ได้แก่ เครื่องประเภทลิ่มนิ้ว เช่น ออร์แกน เมโลเดียน, เครื่องเป่าลมไม้ เช่น ฟลุต โอโบ คลาริเน็ต และ เครื่องเป่าทองเหลือง เช่น ทรอมโบน ทรัมเป็ต ทูบา การเลือกใช้เครื่องเป่าจึงต้องเหมาะสมกับวงดนตรีที่เล่น นอกจากเลือกใช้เครื่องเป่าแล้วสิ่งที่นักดนตรีควรสนใจคือการเก็บรักษาเครื่องเป่าให้อยู่ในสภาพที่ดีพร้อมใช้งานอยู่เสมอ อุปกรณ์อะไหล่เครื่องเป่าต่างๆจึงถือเป็นส่วนสำคัญที่นักดนตรีวงดุริยางค์ต้องศึกษาและเปลี่ยนเมื่อหมดอายุการใช้งาน
ยูโฟเนียม
ยูโฟเนียม (euphonium ) คือ เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่าทองเหลือง ลักษณะเสียงของยูโฟเนียมจะนุ่มนวล ทุ้มลึก และมีความหนักแน่นมาก สามารถเล่นในระดับเสียงต่ำได้ดี โดยมากจะใช้ในวงโยธวาทิต วงดนตรีลูกทุ่ง บางครั้งนำไปใช้ในวงออร์เคสตร้า และแตรวงแทนทูบา คำว่า ”ยูโฟเนียม” มาจากภาษากรีกหมายถึง ”เสียงดี” ลักษณะทั่วไปของยูโฟเนียมเหมือนกับเครื่องเป่าทองเหลืองทั่วไป จะมีลูกสูบ 3 – 4 ลูกสูบมีกำพวดเป็นรูปถ้วย ท่อลมกลวงบานปลายเป็นลำโพงเสียง ตัวอย่างเช่น Yamaha YEP-321S – ยูโฟเนียมที่เหมาะกับผู้เล่นทั่วไป มีฟังก์ชั่นการใช้งานที่ง่าย ขนาดท่อลมกว้าง 0.5 นิ้ว ปรับให้มีการไหลเวียนของอากาศที่ราบรื่น ทำให้ลดแรงต้านทานในการเป่า ผู้เป่าจึงไม่ต้องใช้ลมเยอะในการสร้างเสียงดนตรี ตัวเครื่องทำด้วยทองเหลืองอย่างดีเชื่อมเข้ากันแบบไร้รอยต่อ ทำให้ได้เสียงที่มีคุณภาพ การสั่นสะเทือนของเสียงกังวาน ได้ Intonation ระบบ 4 ลูกสูบ เป็นเครื่องดนตรีที่ฝึกเล่นได้ไม่ยาก
เมโลเดี้ยน
เมโลเดี้ยนคือเครื่องดนตรีที่ใช้ลมเป่าและกดแป้นคีย์ตามเสียงโน๊ต ซึ่งเมโลเดี้ยนแต่ละเครื่องก็จะมีคีย์ที่แตกต่างกันออกไป อย่างแบรนด์ดัง Yamaha ที่ทำเมโลเดี้ยนรุ่น Yamaha P32D Pianica แบบ 32 คีย์คุณภาพได้มาตรฐาน หรือถ้าต้องการราคาถูกสำหรับผู้เริ่มต้นก็อาจจะเป็นรุ่น เมโลเดี้ยน KANET 25คีย์ ที่ปรับคีย์น้อยลงมาแต่ราคาแค่หลักร้อยเท่านั้น เหมาะสำหรับผู้เริ่มหัดหรือจะไว้เป็นเครื่องดนตรีติดบ้านเพื่อความสนุกสนานก็ยังได้ เมโลเดี้ยนเป็นเครื่องดนตรีที่ราคาไม่สูงนักทำให้หลายคนซื้อมาหัดเล่นกันได้ เมโลเดี้ยน SUZUKI P 37D ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจเพราะรูปทรงสวยงามและมีคีย์มากถึง 37 คีย์ในราคาที่ถูกเหลือเชื่อ อะไหล่เครื่องดนตรีชิ้นนี้ก็หาไม่ยากเพราะยังมี สายเป่า เมโลเดียนยามาฮ่า PTP-32D คอยรองรับ จึงเรียกได้ว่าเป็นเครื่องดนตรีที่น่าลองหัดเล่นไว้เป็นพื้นฐานไม่น้อยเลยทีเดียว
เฟรนช์ฮอร์น
เฟรนช์ฮอร์น คือ เครื่องเป่าทองเหลือง ท่อลมเป็นทรงกรวย ขยายออกไปตลอด ปลายท่อจะบานออกเป็นลำโพงอย่างกว้าง ท่อลมจะขดเป็นวงกลม พัฒนามาจากการเป่าเขาสัตว์เพื่อใช้บอกสัญญาณต่างๆ เสียงของเฟรนช์ฮอร์น จึงเหมือนกับเสียงที่เกิดจากกการเป่าเขาสัตว์ คุณภาพของเสียงเฟรนช์ฮอร์น โปร่งเบาและมีความนุ่มนวลกังวาน เฟรนช์ฮอร์น ในยุคแรกไม่มีนิ้วกดเล่นเสียงได้จำกัดใช้สำหรับการล่าสัตว์ ในปลายศตวรรษที่17 เฟรนช์ฮอร์นมีขนาดเล็กลง ปากลำโพงบานออกมากขึ้นกว่าเดิม ทำด้วยโลหะมีนิ้วลูกสูบ 3 นิ้วและนำไปใช้ในวงออร์เคสตร้า ในวง Woodwind quintet จะต้องมี French horn ร่วมอยู่ด้วยเสมอถึงแม้ เฟรนช์ฮอร์น จะไม่ใช้เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่าลมไม้ก็ตาม
ทรัมเป็ต
ทรัมเป็ต (Trumpet) เป็นเครื่องดนตรีสากลในกลุ่มเครื่องลมทองเหลืองประเภทเสียงสูงเช่นเดียวกับเฟรนซ์ฮอร์น มีปุ่มกด 3 อันเรียงอยู่ระนาบเดียวกัน มีวิวัฒนาการจากแตรสัญญาณที่ใช้ในการล่าสัตว์หรือในทางทหาร ปัจจุบันใช้เป็นเครื่องดนตรีในวงโยธวาฑิต มีรุ่นยอดนิยมได้แก่ Yamaha YTR-2330S, Yamaha YTR-6345GS และ Yamaha YTR-8345GS อยู่ในคีย์ Bb มีสองเบลล์ ภายนอกจะเคลือบเงิน สามารถสร้างเสียงดนตรีที่โดดเด่นสดใสน้ำหนักที่สมดุล เป็นอีกหนึ่งเครื่องเป่าที่ได้รับความนิยมมากพอสมควร
Saxophone เป็นเครื่องดนตรีในตระกูลเครื่องลมไม้ ใช้ลิ้นเดี่ยวเหมือนคลาริเนต ตัวเครื่องจะทำด้วยโลหะทองเหลือง มีชื่อเรียกภาษาอังกฤษอีกอย่างว่า Brass clarinet หรือ คลาริเนตทองเหลือง มีความนิยมและแพร่หลายอยู่ในวงดนตรีประเภทคลาสสิคและแจ๊สมาเป็นเวลานาน Saxophone ในปัจจุบันได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย โดยปกติแล้วจะเป็นคีย์ Eb เช่นรุ่น Saxophone Coleman CL-330A และรุ่น Saxophone Coleman CL-336T เป็นคีย์ที่นิยมใช้กันมากที่สุด นอกจากนี้ยังมี Saxophone คีย์ Bb ที่เรียกว่าโซปราโน่ แซกโซโฟน เช่นรุ่น Saxophone Coleman CL-336S ออกมาเป็นทางเลือกในและยังได้รับความนิยมไม่แพ้กันอีกด้วย
ทูบา
ทูบา (Tuba) เป็นเครื่องดนตรีตระกูล แซ็กฮอร์น ทูบามีท่อลมขนาดใหญ่ และมีความยาวตั้งแต่ 9 ,12,14,16 และ 18 ฟุต แล้วแต่ขนาด มีช่วงเสียงกว้าง 3 ออคเทฟ เศษ ๆ ท่อลมเป็นทรงกรวย เช่นเดียวกับฮอร์น ส่วนกลางลำตัวติดลูกสูบบังคับเสียง 3 อัน หรือ 4 อัน ส่วนตรงปลายท่อ บานเป็นลำโพง เป็นเครื่องที่ใหญ่และเสียงต่ำที่สุดในตระกูลเครื่องทองเหลือง เสียงเกิดจากการสั่นของริมฝีปากที่แตะกับเมาท์พีซ ค่อนข้างเป็นที่นิยมในวงซิมโฟนีออร์เคสตราสมัยใหม่ ปรากฏครั้งแรกในกลางศตวรรษ 19 แทนที่ Ophicleide คำว่า Tuba เป็นภาษาละตินหมายถึง Trumpet หรือ Horn ตัวอย่างเช่น Yamaha YBB-641 – ทูบาสำหรับมืออาชีพที่ต้องการความครบเครื่องในการเล่น ปากลำโพงเส้นผ่าศูนย์กลาง 16.5 นิ้ว จึงมั่นใจได้ว่าได้คุณภาพเสียงที่กังวาน ยอดเยี่ยม ตัวเครื่องทำด้วยทองเหลืองอย่างดีตอบรับการสั่นสะเทือนทองเสียง ระบบ 4 ลูกสูบช่วยให้ได้เสียงที่ต่อเนื่องโดยไม่ต้องใช้แรงเป่ามาก เป็นเครื่องดนตรีที่มีเอกลักษณ์ของเสียงเฉพาะตัวอย่างมาก
คลาริเน็ต
คลาริเน็ต เป็นเครื่องดนตรีที่พัฒนามาจากเครื่องดนตรีในสมัยกลางเรียกว่า chalumeau ทำจากไม้หรือพลาสติก ทำให้เกิดเสียงโดยใช้ลิ้นเดี่ยว มีต้นกำเนิดเมื่อปี 1690 ที่ประเทศเยอรมัน ถือเป็นกลุ่มเครื่องเป่าลมไม้ในวงโยธวาฑิตที่ค่อนข้างเก่าแก่ เริ่มใช้กันอย่างแพร่หลายในวงออร์เคสตราเมื่อปี ค.ศ. 1780 Clarinet มาจากภาษาอิตาเลียน คือ Clarina แปลว่า แตร ช่วงเสียงของคลาริเน็ตจะเริ่มตั้งแต่คีย์ D กว้าง 3 อ็อคเต็ป โดยวงโยธวาฑิตก็แบ่งคลาริเน็ตเป็นประเภทความเสียงดนตรีเช่นเดียวกัน เช่น อัลโตคลาริเน็ต (Alto clarinet) และ เบสคลาริเน็ต (bass clarinet) เช่น คลาริเน็ต Coleman Standard เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่าสำหรับวงโยธวาฑิต รุ่นนี้จะเป็นแบบ 17 คีย์ โดยมีคีย์พื้นฐานคือ Bb ตัวเครื่องทำจาก Bakelite (เบ็คไลท์ = พลาสติกทนความร้อนผสมเรซิน) อย่างดีที่แข็งแรงทนทาน ดูแลรักษาง่าย พร้อมเคสมาให้ เป็นหนึ่งในเครื่องเป่าที่คนนิยมเล่นมากในบ้านเรา
ปิคโคโล่
ปิคโคโลเป็นเครื่องดนตรีสากล ประเภทเครื่องเป่าลมไม้ มีรูปร่างลักษณะคล้ายกับฟลู๊ตแต่ตัวเล็กกว่า และมีเสียงที่สูงกว่าฟลู๊ตอยู่ 1 ออฟเทค มีขนาดตัวที่เล็กกว่าฟลู๊ต 4 เท่าเสียงที่ได้จึงเป็นเสียงที่เล็กและแหลมมาก แต่ถ้าเป็นเสียงต่ำก็จะเป็นเสียงที่ไม่ชัดเจน เครื่องดนตรีชนิดนี้จึงเหมาะที่จะเล่นในระดับเสียงสูงและเสียงกลาง สำหรับในวงโยธวาทิตเสียงของปิคโคโลจะได้ยินชัดมากถึงแม้เครื่องดนตรีอื่นๆจะบรรเลงอยู่ก็ตามนั่นก็เป็นเพราะว่าปิคโคโลมีเสียงที่แหลมและสูงนั่นเอง ตัวอย่างเช่น Yamaha YPC-62 ปิคโคโลเกรด Hi-end ที่เหมาะสำหรับมืออาชีพ รุ่นนี้จะอัพเกรดมาจากรุ่น YPC-32 โดยการใช้ไม้กรีนาดิลลาหรือไม้ดำแอฟริกา ซึ่งเป็นไม้เนื้อละเอียด แข็งแรง ทนความชื้นได้ดี พบมากในเคนย่าและแทสซาเนียให้เสียงที่มีมิติมากกว่าเดิม นอกจากนี้ยังมี E mechanism สำหรับเป่าคีย์ E ในออคเตปที่ 3 ได้ง่ายไม่มีเพี้ยน เป็นอีกเครื่องดนตรีที่มีสเน่ห์และได้รับความนิยม
ทรอมโบน
ทรอมโบนเป็นเครื่องดนตรีสากลประเภทเครื่องเป่าทองเหลือง มีคันชักใช้สำหรับเปลี่ยนระดับเสียงทำหน้าที่ประสานเสียงในกลุ่มแตรด้วยกัน ปกติแล้วทรอมโบนจะมีหลายประเภท แต่ที่นิยมในเพลงแจ๊สมากที่สุดจะเป็น Slide Trombone ซึ่งมีระดับเสียงที่สูงกว่าทรอมโบนทั่วไปอยู่ 1 อ็อคเต็ป ปัจจุบันก็เป็นเครื่องดนตรีที่นิยมเล่นกันมาก ตัวอย่างเช่น Yamaha YBL-412G – ทรอมโบนเสียงเบสที่ให้ซาวด์ทุ้มหนักแน่น โดยใช้การดีไซด์มาจากรุ่น 830 ที่นักดนตรีทั่วโลกยกให้เป็นหนึ่งในเบสทรอมโบนยอดนิยม ทำให้รุ่น YBL-412G ตระกูลซีโน่รุ่นนี้นอกจากจะได้คุณภาพเสียงที่ดีแล้วยังดูสวยงามสมราคาอีกเช่นกัน หรือ Yamaha YSL-154S – เป็นทรอมโบน มาตรฐานของยามาฮ่าที่ได้รับการออกแบบให้งานสำหรับผู้เริ่มต้นที่ต้องการเสียงที่ดี เป็นเครื่องดนตรีคีย์ Bb หรือเสียงเทเนอร์ ผลิตโดยช่างผู้เปี่ยมประสบการณ์ เป็นเครื่องดนตรีที่นิยมใช้ในวงโยธวาฑิตและดนตรีแจ๊ส
ขลุ่ยรีคอร์เดอร์
ขลุ่ยรีคอร์เดอร์ เป็นเครื่องดนตรีสากล ประเภทเครื่องเป่าลมไม้ ขลุ่ยรีคอร์เดอร์สร้างขึ้นในปลายศตวรรษที่ 14 ถือกำเนิดในประเทศอังกฤษ นิยมเล่นในสมัยยุคกลาง และมีความเจริญสูงสุดในยุคบาโรค เป็นเครื่องเป่าที่มีลักษณะการเป่าแบบด้านตรง มีรูปแบบการเกิดเสียงแบบเดียวกันกับนกหวีด คือ บริเวณปากเป่านั้นจะทำเป็นช่องลม ในปัจจุบันรีคอร์เดอร์เป็นเครื่องดนตรีสำหรับหัดเรียนดนตรีขั้นเบื้องต้น โดยเฉพาะในระดับชั้นมัธยมศึกษา ตัวอย่างเช่น Yamaha YRS-20 GP ขลุ่ยพลาสติกสำหรับผู้เริ่มต้นในราคาเบาๆ ได้รับการผลิตขึ้นมาจากพลาสติก เอบีเอส เรซิน เหมือนกับเรคคอร์ดเดอร์ปกติ และยังให้การจูนนิ่งที่ดีเลิศ พร้อมกับโทนเสียงที่ไพเราะและความทนทานที่เยี่ยมยอด ทำจากพลาสติก ABS ให้เสียงในระดับ Soprano ช่องนิ้วครบถ้วนทุกตัวโน๊ต ถือเป็นเครื่องดนตรีที่เหมาะสำหรับเด็กเพราะเล่นง่ายและราคาย่อมเยา
ฟลูต
ฟลูต เป็นหนึ่งในเครื่องดนตรีชิ้นแรก ๆ ของโลก เป็นเครื่องเป่าลมไม้ที่เก่าแก่ที่สุดของวงโยธวาฑิต มีต้นกำเนิดในประเทศจีนเมื่อ 900 ปีก่อน ค.ศ ก่อนที่จะแพร่หลายในยุโรปช่วงปีค.ศ.1100 และพัฒนามาเป็นแบบทำจากโลหะเมื่อปี 1832 โดยผู้ผลิตเครื่องดนตรีชาวเยอรมัน เป็นเครื่องดนตรีที่ให้เสียง 8 คีย์ ใช้ให้ทำนองในวงโยธวาฑิตเช่นเดียวกัน และแบ่งตามลักษณะเสียง ที่นิยมมากที่สุดคือ Concert Flute นอกจากนี้ยังมี Alto Flute และ Bass Flute แต่สองชนิดหลังนี้ไม่ค่อยได้รับความนิยมในปัจจุบันและหายาก ส่วนใหญ่ในวงโยธวาฑิตจะใช้เป็น Concert Flute ซะมากกว่า ตัวอย่างเช่น ฟลูต Coleman Standard Sliver เครื่องเป่าวงโยธวาฑิต เป็นคีย์ C โดยจะมีฝาปิดคีย์แบบ Closed-hole มาให้ บอดี้ทำจากโลหะผสม Cupronickel (ทองแดง 75% นิกเกิ้ล 25%) แข็งแรงทนทาน และมีความพิเศษที่มี E-mechanism มาให้ ช่วยให้เล่นคีย์ E3 ได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ยังวางคีย์แบบ Offset G วางมือซ้ายได้ง่ายขึ้นและเป็นที่นิยม ปัจจุบันฟลูตนั้นกลายเป็นส่วนหนึ่งในวงดนตรีแจ๊สและแพร่หลายในวงดนตรีสากลอีกมากมาย
บาริโทน
บาริโทน คือ เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่าทองเหลือง ขนาดของเครื่องและท่อลมเล็กกว่ายูโฟเนียม แต่รูปทรงเหมือนกัน ลักษณะของเสียงมีความห้าวมากกว่ายูโฟเนียม ตัวอย่างเช่น Yamaha YBH-301MS – บาริโทนคีย์ Bb สำหรับวงมาร์ชที่มาพร้อมกับเสียงที่ทุ้มนุ่มลึกจากท่อขนาดใหญ่ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางถึง 254 มม.จึงเหมาะกับวงโยธวาฑิตแบบ Drum Corps ที่ไม่มีทรอมโบน ด้วยเสียงอันเป็นเอกลักษณ์ของเครื่องที่ทุ้มลึกกว่าทรอมโบนแต่เจิดจ้ากว่ายูโฟเนียม ทำให้ได้เสียงที่ทรงพลัง แต่ยังคงไว้ด้วยความละเมียดละไม เป็นเครื่องดนตรีที่มีเอกลักษณ์ของเสียงเฉพาะตัวและน่าค้นหา
เมลโลโฟน
เมลโลโฟน เป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องลมทองเหลือง เสียงคล้ายกับเสียงของฮอร์น นิยมนำมาผสมในวงแตรวงและวงโยธวาทิต ตัวเครื่องมีรูปร่างลักษณะ 3 แบบ คือ Straight Mellophone, Classic Mellophone และ Marching Mellophone ตัวอย่างเช่น เมลโลโฟน Coleman Standard Gold เครื่องเป่าสำหรับวงโยธวาฑิตคุณภาพเยี่ยม เป็นคีย์ F โดยเบลล์และท่อจูนเสียงจะทำจากทองเหลืองทั้งหมด เป็นตัวทำเสียงที่ดีแล้วให้ซาวด์กังวาน ปากเป่าขนาดมาตรฐานเป่าง่ายไม่ต้องใช้ลมมาก และ Yamaha YMP-204MS Marching Mellophones มีเสียงที่สดใสให้โทนเสียงได้ยอดเยี่ยม สามารถร่วมเล่นกับวงใหญ่ได้อย่างสบาย ซึ่งให้ความรู้สึกได้สมดุล เป็นเครื่องดนตรีที่สำคัญอย่างหนึ่งในวงโยธวาฑิตหรือวงดนตรีสวนสนาม
โอโบ
โอโบ คือเครื่องดนตรีประเภทเครื่องลมไม้ โอโบและเครื่องดนตรีอื่นๆ ในตระกูลโอโบ เช่นบาสซูน และอิงลิซฮอร์นเป็นเครื่องดนตรีประเภทลิ้นคู่ ลำตัวโอโบเป็นรูปทรงกรวยทำด้วยไม้ แบ่งเป็น 3 ท่อน เวลาจะใช้ต้องต่อเข้าด้วยกัน มีรูสำหรับใช้นิ้วปิดเปิด 6 รู และมีคีย์โลหะบุนวมต่อเป็นระบบกลไกเชื่อมโยงสำหรับปิดเปิดรูอีกด้วย คุณภาพเสียงของโอโบมีความแหลมเสียดแทงและมีลักษณะเป็นเสียงนาสิก ตัวอย่างเช่น YOB-431 OBOES YAMAHA โอโบแบรนด์ดังยามาฮ่าที่ดีไซด์มาเป็นทรงยุโรป ใช้ไม้กรีนาดิลลาเป็นส่วนประกอบหลัก ทำให้ได้ซาวด์แบบมืออาชีพเพราะเป็นไม้เกรดดีที่ใช้ผลิตเครื่องดนตรีระดับ Hi-end เป็นหนึ่งในเครื่องเป่าที่มีสเน่ห์เฉพาะตัวยากจะหาใครเหมือน
hello
ขอบคุณลูกค้า เมโลเดี้ยน Suzuki 32คีย์ ครับ
ขอบคุณลูกค้า คลาริเน็ต Coleman Standard ครับ
ขอบคุณลูกค้า เมโลเดี้ยน Yamaha P32D Pianica ครับ